Άρθρα-Αναλύσεις
Σχεδόν Αδύνατη η Πλήρης Αποκοπή της Ευρώπης Από τις Εισαγωγές Ρωσικού Αερίου
Ημ/νία δημοσίευσης: Πέμπτη, 13 Ιουλίου 2023
Τόσο τα στοιχεία του 2022 όσο και αυτά του Α εξαμήνου 2023 για την διακίνηση αερίου στην Ευρώπη δείχνουν ότι η Ρωσία εξακολουθεί να εξάγει σημαντικές ποσότητες αερίου μέσω αγωγών αλλά και LNG σε αρκετές χώρες. Παρά τις προτροπές της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών και της τεράστιας προσπάθειας που έχει αναληφθεί από τους G7 για τον οικονομικό και εμπορικό αποκλεισμό της Μόσχας, δεν έχουν απαγορευτεί οι εξαγωγές αερίου ( σε αντίθεση με αυτές για πετρέλαιο και άνθρακα) αφού για αρκετές χώρες θα ήταν αδύνατο να εξεύρουν εναλλακτικές λύσεις για την ενεργειακή τους τροφοδοσία, τόσο σε τεχνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αυστρία. Όπως προκύπτει από χθεσινό δημοσίευμα των Financial Times η ημι κρατική εταιρεία υδρογονανθράκων OMV, από τις μεγαλύτερες καθετοποιημένες εταιρείες στην Ευρώπη με συνολικά έσοδα που φτάνουν τα € 62 δισεκ, η οποία σημειωτέον έχει αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα παγκοσμίως και ελέγχει μεγάλο μέρος της πετρελαϊκής αγοράς στην ΝΑ Ευρώπη, εξακολουθεί και εισάγει μεγάλες ποσότητες αερίου από την Gazprom. Σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT, ο CEO της OMV κος Alfred Stern, δήλωσε ότι η εταιρεία του δεν πρόκειται να «σπάσει» το μακροπρόθεσμο συμβόλαιο αγοράς αερίου που έχει με την Gazprom και θα συνεχίσει να το εισάγει όσο κάτι τέτοιο δεν έχει απαγορευτεί. « Έχουμε υποχρέωση ως βιομηχανική εταιρεία - με την OMV να είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χημικών στην Ευρώπη μέσω της θυγατρικής της Borealis- να εξασφαλίσουμε ότι χρησιμοποιούμε τις όποιες πρώτες ύλες έχουμε πρόσβαση όσο κάτι τέτοιο είναι νομικά αποδεκτό», δήλωσε ο Alfred Stern. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία η OMV κατέβαλλε κατά μέσο όρο € 1 δισεκ τον μήνα στην Gazprom τον περασμένο χειμώνα για εισαγωγές Ρωσικού αερίου.
Σε απάντηση της κριτικής που εξασκείται κατά της OMV για την δήθεν φίλο Ρωσική της πολιτική η εταιρεία έχει να αντιπαραθέσει τις προσπάθειες που καταβάλλει για την σύναψη συμβολαίων με την Νορβηγία και την εξασφάλιση εισαγωγών από προμήθειες LNG μέσω Ολλανδίας. «Σε κάθε περίπτωση», τονίζει ο CEO της εταιρείας, « η προμήθεια από την Ρωσία δεν αποτελεί πανάκεια για εμάς αφού υπάρχει πλέον πολύ μεγάλη μεταβλητότητα στους παραδοτέους όγκους. Μιλάμε για διακυμάνσεις μεταξύ 20% και 70%, ενώ δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι από το 2024 και μετά θα λειτουργεί ο αγωγός Yamal-Europe μέσω Ουκρανίας». Για αυτό η OMV εστιάζει στις έρευνες στην Μαύρη Θάλασσα όπου σε κοινοπραξία με την Romgaz πρόκειται μέχρι το 2027 να προχωρήσει στην εκμετάλλευση ενός από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα αερίου στην Ευρώπη, του Neptun Deep, με δυνατότητα παραγωγής 100 Bcma.
Σε αντίθεση με την Γερμανία και την Τσεχία οι οποίες έχουν μειώσει σημαντικά τις εισαγωγές Ρωσικού αερίου η Αυστρία μαζί με την Ουγγαρία κατηγορούνται ότι δεν έχουν πράξει αρκετά για την μείωση της ενεργειακής εξάρτησης τους από την Ρωσία. Αλλά και η Ελλάδα, παρά την σημαντική υποχώρηση των εισαγωγών αερίου από την Ρωσία, εξακολουθεί και εισάγει περί το 10% της συνολικής της προμήθειας αερίου από την Gazprom μέσω της πύλης του Σιδηροκάστρου (βάση ανάλυσης του ΙΕΝΕ για το Α’ εξάμηνο του 2023), απ´ όπου διακινείται το Ρωσικό αέριο που προσέρχεται από τον αγωγό Turk Stream, μέσω Τουρκίας. ( βλέπε γράφημα)
(πηγή: ΙΕΝΕ)
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η μη διακοπή μακροπρόθεσμων
συμβολαίων προμήθειας με την Ρωσία, από αρκετές Ευρωπαϊκές εταιρείες
οφείλεται σε ένα συνδυασμό τεχνικών λόγων ( δηλ. απουσία εναλλακτικών
χερσαίων διαδρομών) νομικών περιπλοκών ( σε περίπτωση καταγγελίας της
σύμβασης από τον αγοραστή) όσο και προσφερόμενης ανταγωνιστικής τιμής.
Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν για αυτό σύμφωνα με τους ανωτέρω παράγοντες
αρκετές χώρες θα εξακολουθούν να εισάγουν Ρωσικό αέριο για αρκετά χρόνια
ακόμα όσο αυτό δεν απαγορεύεται από την ΕΕ.
Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζουν ορισμένα στοιχεία για τις εισαγωγές αερίου στην Ευρώπη το χρόνο που πέρασε αλλά και το πρώτο τρίμηνο του 2023. Αν και εμφανής η σημαντική μείωση του Ρωσικού αερίου στην Ευρώπη εν τούτοις η ήπειρος εισήγαγε τελικά 80.3 Bcma το 2022, σε σύγκριση με 146.6 Bcma το 2012, δηλαδή 45,2 % λιγότερο απ’ ότι το 2021. Δηλαδή δεν μπόρεσε να φθάσει καν το ορόσημο για μείωση κατά 50% που ήταν πρωταρχικός στόχος. Το σημαντικό έλλειμα προμήθειας αερίου η Ευρώπη το κάλυψε μέσω αθρόων εισαγωγών δια θαλάσσης μέσω LNG και αυξημένων εισαγωγών, μέσω αγωγών, από την Νορβηγία. Έτσι το 2022 η ΕΕ και Βρετανία προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους εισήγαγαν 155 Bcm LNG, σε σύγκριση με 92.3 Bcm LNG που είχαν εισάγει το 2021. Δηλαδή οι εισήγαγες LNG στην Ευρώπη αυξήθηκαν συνολικά κατά 68 % μέσα σε 12 μήνες.
Σε ότι αφορά το Α εξάμηνο του 2023, και βάσει στοιχείων του Oxford Institute of Energy Studies,( OIES) η ΕΕ εισήγαγε 23 Bcma, ενώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 παρατηρείται μια μείωση της τάξης του 60%. Άρα, βλέπουμε ότι ναι μεν έχει υπάρξει αισθητή μείωση στις εισαγωγές Ρωσικού αερίου στην Ευρώπη αλλά αυτές δεν έχουν εξαφανιστεί και μάλλον θα εισρέουν για αρκετά χρόνια ακόμα.
(από energia.gr, 11/07/2023)