26ο Συνέδριο «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2022»: Η Ενεργειακή Ενηλικίωση των Χωρών της ΝΑ Ευρώπης- Αναβιώνει ο Αγωγός Πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη;

Ημ/νία δημοσίευσης: Τετάρτη, 23 Νοεμβρίου 2022

Η πρόταση έγινε στη διάρκεια της πολύ σημαντικής συζήτησης υπό μορφή panel discussion που πραγματοποιήθηκε κατά την πρώτη ημέρα του διήμερου 26ου Εθνικού Συνεδρίου «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2022», που διοργανώνει το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ). Σε αυτή συμμετείχαν οι Υπουργοί Ενέργειας και Οικονομίας των χωρών της περιοχής μας, οι οποίοι είχαν μετάσχει, νωρίτερα, στην 1η Διυπουργική Διάσκεψη για την Ενέργεια (1st Athens Ministerial Energy Dialogue), υπό την προεδρία του κ. Σκρέκα.

Καθώς στο panel οι Υπουργοί παρουσίαζαν τις πολιτικές των χωρών τους για το μετριασμό της ενεργειακής κρίσης και τη διασφάλιση συνθηκών ενεργειακής επάρκειας, ο Βούλγαρος Υπουργός Ενέργειας, τόσο κατά τη διάρκεια της Διυπουργικής, όσο κατά τη διάρκεια της δημόσιας συζήτησης, στο πλαίσιο του Συνεδρίου του ΙΕΝΕ, πρότεινε στον κ. Σκρέκα την αναβίωση του εν λόγω σχεδίου, προτάσσοντας ως επιχείρημα το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Σόφιας επιδιώκει να χαράξει εναλλακτικές διαδρομές ενεργειακών προμηθειών, υπό το φως της ραγδαίας αύξησης των τελών διέλευσης των δεξαμενόπλοιων από τα Στενά του Βοσπόρου.

Όπως είπε ο κ. Hristov, η Τουρκία έχει πενταπλασιάσει τα τέλη διέλευσης από τα Στενά με αποτέλεσμα να καθίσταται ασύμφορη η επιλογή μεταφοράς αργού πετρελαίου, δια θαλάσσης. Προκειμένου να προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στην πρότασή του, ο Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας έφθασε σε σημείο να υποστηρίξει πως η κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη θα είχε μεγάλη σημασία και για το ΝΑΤΟ, ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει πως η χώρα του σχεδιάζει να παρακάμψει ολοκληρωτικά τους διαδρόμους μεταφοράς ενέργειας από την Τουρκία.

Παραμένοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο κ. Hristov, απαντώντας σε ερώτηση από το ακροατήριο, για το κατά πόσο έχουν αναθερμανθεί, εσχάτως, οι σχέσεις Βουλγαρίας- Ρωσίας, με αφορμή μια υποτιθέμενη καθυστέρηση της Σόφιας να ενεργοποιήσει τις κυρώσεις για εισαγωγές πετρελαίου από την ρωσική Lukoil, τόνισε πως ακριβώς αυτή η αναζήτηση εναλλακτικών διαδρόμων προμήθειας ενέργειας από τη χώρα του, διαψεύδει οποιονδήποτε ανάλογο υπαινιγμό. «Δεν αναθερμάναμε σε καμία περίπτωση τις σχέσεις μας με την Ρωσία. Το ακριβώς αντίθετο συνέβη», είπε χαρακτηριστικά.

Επομένως, αυτό που απομένει, πλέον, είναι να διαφανεί και ποια θα είναι η επίσημη θέση που θα διατυπώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το θέμα. Σημειώνουμε ότι ο αγωγός πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη προτάθηκε αρχικά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, με την ιδέα να γίνεται αποδεκτή και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Ωστόσο, η υπαναχώρηση της Σόφιας που εκδηλώθηκε επίσημα τον Δεκέμβριο του 2011, έβαλε στον πάγο το όλο project.  

Ο Βούλγαρος Υπουργός Ενέργειας, αναφέρθηκε και στη σημασία που έχει για τη χώρα του η διασύνδεσή της με τους αγωγούς φυσικού αερίου από την Ελλάδα που θα της επιτρέψει να αποκτήσει επάρκεια τροφοδοσίας με το βασικό καύσιμο για ηλεκτροπαραγωγή.  

Τέλος, αποκάλυψε πως σήμερα εκτελούνται επδνδύσεις ύψους 3 δισ. ευρώ σε νέα φωτοβολταϊκά πάρκα που θα είναι έτοιμα προς λειτουργία το 2025 και για το λόγο αυτό επιταχύνονται και απλοποιούνται οι διαδικασίες αδειοδότησής τους.

Στο ίδιο panel, η Υπουργός Υποδομών και Ενέργειας της Αλβανίας, Belinda Balluku, αναφέρθηκε στο μεγάλο πρόβλημα που προκάλεσε στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας η ανομβρία των τελευταίων εννέα μηνών - η γειτονική χώρα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσιά της για να παράγει ρεύμα - ενώ τόνισε πως το τελευταίο τριήμερο άλλαξαν οι καιρικές συνθήκες σε σημείο ώστε το ύψος των βροχοπτώσεων στη χώρα της να προκαλέσει μεγάλες πλημμύρες και καταστροφές στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα.   

Είπε ακόμη πως η Κυβέρνηση του Πρωθυπουργού, Έντι Ράμα, έχει εκπονήσει ένα φιλόδοξο σχέδιο για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων σε νέα έργα ανανεώσιμης ενέργειας, που έχει αρχίσει ήδη να εφαρμόζεται με αποτέλεσμα να έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό η σύσταση του ενεργειακού μείγματος της χώρας.

Μίλησε τέλος για το θέμα των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών στην Αλβανία και αποκάλυψε πως το τελευταίο έτος, οι τρείς εταιρείες παραγωγής ρεύματος αποκόμισαν 4 με 5 φορές περισσότερα έσοδα από τις προηγούνενες χρήσεις. «Η Κυβέρνηση μας εφαρμόζει ήδη νέα πολιτική στο θέμα των τιμών της ενέργειας», κατέληξε.

Κατά την ίδια συζήτηση, ο Υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, Virgil-Daniel Popescu, είπε πως η χώρα του τηρεί φιλική στάση απέναντι στην πυρηνική ενέργεια και αποκάλυψε πως ετοιμάζονται να τεθούν σε λειτουργία νέες μονάδες ππυ θα ενισχύσουν το καθαρό προφίλ της Ρουμανίας. «Για την Ρουμανία, η πυρηνική ενέργεια είναι πυλώνας ασφαλείας» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Popescu.

Η Ρουμανία σχεδιάζει, να καταστεί καθαρός εξαγωγέας ενέργειας στα αμέσως επόμενα χρόνια. «Από το 2027, θα μπορούμε να εξάγουμε φυσικό αέριο», συνέχισε ο ίδιος, για να προσθέσει πως η Κυβέρνηση του Βουκουρεστίου έχει καταρτίσει μεγαλόπνοα σχέδια και για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο μείγμα, με την προσθήκη άλλων 9 MW κυρίως αιολικής ισχύος –συμπεριλαμβανομένης και ισχύος που θα παράγουν πλωτά αιολικά πάρκα στα αβαθή της Μαύρης Θάλασσας.

«Σήμερα, το μείγμα μας αποτελείται από 40% ΑΠΕ και 20% πυρηνική ενέργεια», είπε χαρακτηριστικά και κατέληξε, λέγοντας πως παρά το γεγονός ότι η χώρα του είναι παραγωγός υδρογονανθράκων, εν τούτοις, συντάσσεται με την πρόταση για επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές τιμές του αερίου.       

Επίσης, η Υπουργός Οικονομίας του Κοσόβου, Artane Rizvanolli, είπε πως η Κυβέρνηση της χώρας της προωθεί φιλόδοξα νέα έργα ανανεώσιμης ενέργειας, καθώς σήμερα εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τον άνθρακα που καίνε τα παρωχημένης τεχνολογίας εργοστάσια παραγωγής ρεύματος, ενώ αποκάλυψε ότι Πρίστινα και Τίρανα προετοιμάζουν τη λειτουργία ενός κοινού χρηματιστήριου ενέργειας.   

Καθώς στο panel οι Υπουργοί παρουσίαζαν τις πολιτικές των χωρών τους για το μετριασμό της ενεργειακής κρίσης και τη διασφάλιση συνθηκών ενεργειακής επάρκειας, ο Βούλγαρος Υπουργός Ενέργειας, τόσο κατά τη διάρκεια της Διυπουργικής, όσο κατά τη διάρκεια της δημόσιας συζήτησης, στο πλαίσιο του Συνεδρίου του ΙΕΝΕ, πρότεινε στον κ. Σκρέκα την αναβίωση του εν λόγω σχεδίου, προτάσσοντας ως επιχείρημα το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Σόφιας επιδιώκει να χαράξει εναλλακτικές διαδρομές ενεργειακών προμηθειών, υπό το φως της ραγδαίας αύξησης των τελών διέλευσης των δεξαμενόπλοιων από τα Στενά του Βοσπόρου.

Όπως είπε ο κ. Hristov, η Τουρκία έχει πενταπλασιάσει τα τέλη διέλευσης από τα Στενά με αποτέλεσμα να καθίσταται ασύμφορη η επιλογή μεταφοράς αργού πετρελαίου, δια θαλάσσης. Προκειμένου να προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στην πρότασή του, ο Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας έφθασε σε σημείο να υποστηρίξει πως η κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη θα είχε μεγάλη σημασία και για το ΝΑΤΟ, ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει πως η χώρα του σχεδιάζει να παρακάμψει ολοκληρωτικά τους διαδρόμους μεταφοράς ενέργειας από την Τουρκία.

Παραμένοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο κ. Hristov, απαντώντας σε ερώτηση από το ακροατήριο, για το κατά πόσο έχουν αναθερμανθεί, εσχάτως, οι σχέσεις Βουλγαρίας- Ρωσίας, με αφορμή μια υποτιθέμενη καθυστέρηση της Σόφιας να ενεργοποιήσει τις κυρώσεις για εισαγωγές πετρελαίου από την ρωσική Lukoil, τόνισε πως ακριβώς αυτή η αναζήτηση εναλλακτικών διαδρόμων προμήθειας ενέργειας από τη χώρα του, διαψεύδει οποιονδήποτε ανάλογο υπαινιγμό. «Δεν αναθερμάναμε σε καμία περίπτωση τις σχέσεις μας με την Ρωσία. Το ακριβώς αντίθετο συνέβη», είπε χαρακτηριστικά.

Επομένως, αυτό που απομένει, πλέον, είναι να διαφανεί και ποια θα είναι η επίσημη θέση που θα διατυπώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το θέμα. Σημειώνουμε ότι ο αγωγός πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη προτάθηκε αρχικά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, με την ιδέα να γίνεται αποδεκτή και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Ωστόσο, η υπαναχώρηση της Σόφιας που εκδηλώθηκε επίσημα τον Δεκέμβριο του 2011, έβαλε στον πάγο το όλο project.  

Ο Βούλγαρος Υπουργός Ενέργειας, αναφέρθηκε και στη σημασία που έχει για τη χώρα του η διασύνδεσή της με τους αγωγούς φυσικού αερίου από την Ελλάδα που θα της επιτρέψει να αποκτήσει επάρκεια τροφοδοσίας με το βασικό καύσιμο για ηλεκτροπαραγωγή.  

Τέλος, αποκάλυψε πως σήμερα εκτελούνται επδνδύσεις ύψους 3 δισ. ευρώ σε νέα φωτοβολταϊκά πάρκα που θα είναι έτοιμα προς λειτουργία το 2025 και για το λόγο αυτό επιταχύνονται και απλοποιούνται οι διαδικασίες αδειοδότησής τους.

Στο ίδιο panel, η Υπουργός Υποδομών και Ενέργειας της Αλβανίας, Belinda Balluku, αναφέρθηκε στο μεγάλο πρόβλημα που προκάλεσε στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας η ανομβρία των τελευταίων εννέα μηνών - η γειτονική χώρα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσιά της για να παράγει ρεύμα - ενώ τόνισε πως το τελευταίο τριήμερο άλλαξαν οι καιρικές συνθήκες σε σημείο ώστε το ύψος των βροχοπτώσεων στη χώρα της να προκαλέσει μεγάλες πλημμύρες και καταστροφές στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα.   

Είπε ακόμη πως η Κυβέρνηση του Πρωθυπουργού, Έντι Ράμα, έχει εκπονήσει ένα φιλόδοξο σχέδιο για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων σε νέα έργα ανανεώσιμης ενέργειας, που έχει αρχίσει ήδη να εφαρμόζεται με αποτέλεσμα να έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό η σύσταση του ενεργειακού μείγματος της χώρας.

Μίλησε τέλος για το θέμα των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών στην Αλβανία και αποκάλυψε πως το τελευταίο έτος, οι τρείς εταιρείες παραγωγής ρεύματος αποκόμισαν 4 με 5 φορές περισσότερα έσοδα από τις προηγούνενες χρήσεις. «Η Κυβέρνηση μας εφαρμόζει ήδη νέα πολιτική στο θέμα των τιμών της ενέργειας», κατέληξε.

Κατά την ίδια συζήτηση, ο Υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, Virgil-Daniel Popescu, είπε πως η χώρα του τηρεί φιλική στάση απέναντι στην πυρηνική ενέργεια και αποκάλυψε πως ετοιμάζονται να τεθούν σε λειτουργία νέες μονάδες ππυ θα ενισχύσουν το καθαρό προφίλ της Ρουμανίας. «Για την Ρουμανία, η πυρηνική ενέργεια είναι πυλώνας ασφαλείας» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Popescu.

Η Ρουμανία σχεδιάζει, να καταστεί καθαρός εξαγωγέας ενέργειας στα αμέσως επόμενα χρόνια. «Από το 2027, θα μπορούμε να εξάγουμε φυσικό αέριο», συνέχισε ο ίδιος, για να προσθέσει πως η Κυβέρνηση του Βουκουρεστίου έχει καταρτίσει μεγαλόπνοα σχέδια και για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο μείγμα, με την προσθήκη άλλων 9 MW κυρίως αιολικής ισχύος –συμπεριλαμβανομένης και ισχύος που θα παράγουν πλωτά αιολικά πάρκα στα αβαθή της Μαύρης Θάλασσας.

«Σήμερα, το μείγμα μας αποτελείται από 40% ΑΠΕ και 20% πυρηνική ενέργεια», είπε χαρακτηριστικά και κατέληξε, λέγοντας πως παρά το γεγονός ότι η χώρα του είναι παραγωγός υδρογονανθράκων, εν τούτοις, συντάσσεται με την πρόταση για επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές τιμές του αερίου. .

Επίσης, η Υπουργός Οικονομίας του Κοσόβου, Artane Rizvanolli, είπε πως η Κυβέρνηση της χώρας της προωθεί φιλόδοξα νέα έργα ανανεώσιμης ενέργειας, καθώς σήμερα εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τον άνθρακα που καίνε τα παρωχημένης τεχνολογίας εργοστάσια παραγωγής ρεύματος, ενώ αποκάλυψε ότι Πρίστινα και Τίρανα προετοιμάζουν τη λειτουργία ενός κοινού χρηματιστήριου ενέργειας.  

(του Αδάμ Αδαμόπουλου, από energia.gr, 23/22/2022)