Ανάλυση IENE: Πολιτικές Απανθρακοποίησης στη ΝΑ Ευρώπη την Περίοδο του Κορονοϊού

Ημ/νία δημοσίευσης: Τρίτη, 2 Ιουνίου 2020

Την 1η Ιουνίου, το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (IENE) απέστειλε στα μέλη του το πιο πρόσφατο ενημερωτικό δελτίο «Monthly Analysis» (τεύχος 310). Η ανάλυση επικεντρώθηκε στην πανδημία του νέου κορανοϊού ( COVID-19) και στον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει τον ενεργειακό τομέα στη ΝΑ Ευρώπη, όσον αφορά στις επενδύσεις, καθώς και τα πιθανά εμπόδια στη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης. Η πτώση των τιμών του άνθρακα, ως αποτέλεσμα της χαμηλότερης ζήτησης ενέργειας, υποδηλώνει τα προβλήματα που προέκυψαν από την εξάπλωση της πανδημίας και ενδέχεται να επηρεάσουν την πρόσφατα υιοθετημένη Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Σήμερα, καταβάλλονται προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα οικονομικής ανάκαμψης που εγκρίθηκαν από την ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, συνάδουν με τους μακροπρόθεσμους στόχους για την ενέργεια και το κλίμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΝΑ Ευρώπη, που είναι πιο ευάλωτη σε τέτοια οικονομικά σοκ και αντιμετωπίζει ήδη μεγάλες προκλήσεις κατά την πορεία της στην Ενεργειακή Μετάβαση, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τις πολιτικές της για τον άνθρακα.

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η πολύπλευρη κρίση, η Μηνιαία Ανάλυση του IENE επισημαίνει ότι θα πρέπει να σχεδιαστεί ένα πλάνο οικονομικής ανάκαμψης που θα λαμβάνει υπόψη τόσο τους περιορισμένους πόρους για τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, όσο και την ανάγκη διασφάλισης των μακροπρόθεσμων στόχων για την απολιγνιτοποίηση. Τυχόν κοντόφθαλμα μέτρα που στερούνται διαφάνειας δημιουργούν τον κίνδυνο στρέβλωσης των αγορών και, κυρίως, αποτροπής των επενδυτικών σχεδίων για έργα χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και, κατά συνέπεια, δυνητικής εδραίωσης ενός ανεπανόρθωτου μειονεκτήματος για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων της απανθρακοποίησης. Υπό αυτή την έννοια, αξιωματούχοι των Βρυξελών υποστηρίζουν ότι τα πακέτα τόνωσης πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, μαζί με την ΕΕ, έχουν τώρα την ευκαιρία να λάβουν μια τολμηρή απόφαση για να προχωρήσουν από κοινού προς ένα βιώσιμο μέλλον χωρίς άνθρακα και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της περιοχής για ένα πιο υγιές περιβάλλον. Η Πράσινη Ατζέντα για τα Δυτικά Βαλκάνια, με κύριο στόχο να ξεκλειδώσει το τεράστιο δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της περιοχής, να ενισχύσει την περιφερειακή συνεργασία, να βελτιώσει την υγεία των πολιτών και να στηρίξει την κυκλική οικονομία των χωρών μέσω της υποστήριξης των δικών τους Εθνικών Σχεδίων Ενέργειας και Κλίματος ( NECPs), πρέπει να βασίζεται στην αειφόρο απανθρακοποίηση των περιφερειακών οικονομιών, έως το 2050, όπως προβλέπει η συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και τις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια. Όλες οι χώρες πρέπει να δεσμευτούν για την επίτευξη των εν λόγω στόχων έως το 2030, σύμφωνα με την εκπεφρασμένη φιλοδοξία της ΕΕ. Αυτά πρέπει να συμπληρωθούν με συγκεκριμένα μέτρα εφαρμογής, στήριξης και χρηματοδότησης και να αντικατοπτρίζονται στα ΕΣΕΚ της κάθε χώρας, καταλήγει η μακροσκελής και εμπεριστατωμένη ανάλυση του IENE.