Έκδηλη η Νευρικότητα στις Αγορές Καθώς Συνεχίζεται η Ανοδος της Τιμής του Αργού

Ημ/νία δημοσίευσης: Παρασκευή, 5 Οκτωβρίου 2018

Του Κ.Ν. Σταμπολή

Με την τιμή του αργού να κινείται σταθερά πάνω από τα $80 το βαρέλι, κατά τις οκτώ τελευταίες ημέρες και με το Brent σήμερα το πρωί να διαπραγματεύεται στα $ 83,19 το βαρέλι και το Αμερικανικό WTI στα $ 73,57, είναι η έκδηλη η νευρικότητα στις αγορές και στις δύο όχθες του Ατλαντικού για την πορεία της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.Το κυρίαρχο ερώτημα τα τελευταία 24ωρα, ιδίως μετά την παράσταση Trump στα Ηνωμένα Έθνη την περασμένη εβδομάδακαι τις σκληρές δηλώσεις Bolton που ακολούθησαν περί πλήρους αποκλεισμού του Ιράν από την παγκόσμιο αγορά, είναι σχετικά με το πόσο γρήγορα και σε τι βαθμό το Ιράν θα μειώσει τις εξαγωγές του -οι οποίες, σημειωτέον, έχουν μειωθεί μεταξύ 300.000 έως και 500.000 βαρέλια την ημέρα το τελευταίο τρίμηνο, σύμφωνα με τις διάφορες πηγές- καθώς πλησιάζουμε την καταληκτική ημερομηνία των κυρώσεων της 4ης Νοεμβρίου

Με την απόφαση των OPEC & Partners ακόμα νωπή, από την σύναξη των στο Αλγέρι πριν ακριβώς μια εβδομάδα, όπου επίσημα τουλάχιστον αποκλείσθηκε άμεσα μία αύξηση της παραγωγής, η αγορά -δηλαδή οι traders και τα διυλιστήρια- προσπαθεί να δει από πού θα καλυφθεί η επιπλέον, λόγω χειμερινής περιόδου στο βόρειο ημισφαίριο, ζήτηση καθώς αυτή τρέχει με + 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα (σε σύγκριση με το 2017) για να κορυφωθεί στα 100,4 εκατ. βαρέλια παγκοσμίως, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του ΙΕΑ.

Έντονος υπήρξε ο προβληματισμός και η ανησυχία πολλών παραγόντων της διεθνούς αγοράς, όπως αυτός εκδηλώθηκε κατά το πρόσφατο Asia and Pacific Oil Conference (APPEC), που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Σιγκαπούρη, με αρκετούς από αυτούς να προεξοφλούν αρκετά υψηλότερες τιμές μέχρι το τέλος του έτους. Χαρακτηριστικές ήσαν οι δηλώσεις του Patrick Pouyanné, CEO της Τοtal, o οποίος υπογράμμισε ότι «τα σημερινά περιθώρια (αύξησης της παραγωγής) της αγοράς δεν είναι τόσο υψηλά». Πράγματι οι περισσότεροι αγοραστές αργού διερωτώνται ως προς τους παραγωγούς που θα κληθούν να καλύψουν αυτό που διαπιστώνουν ότι θα είναι μια διαρκώς αποκλίνουσα διαφορά μεταξύ ζήτησης και παραγωγής κατά τους επόμενους μήνες. Όπως έχουμε ήδη παρατηρήσει μέσα από τη στήλη, ημέρα με την ημέρα διαπιστώνεται ένα έλλειμμα προμήθειας στην παγκόσμια αγορά καθώς μειώνονται -και θα εξακολουθήσουν να μειώνονται- οι εξαγωγές του Ιράν, η παραγωγή από τη Βενεζουέλα είναι επίσης σε φθίνουσα πορεία και παρατηρείται σταθερότητα εάν όχι μείωση σε πολλά, άλλα παραγωγικά μέτωπα, πλην των ΗΠΑ, οι οποίες όμως έχουν να καλύψουν μια διαρκώς αυξημένη ζήτηση.

Η δε εφεδρική παραγωγική δυναμικότητα του OPEC, η οποία εκτιμάται στα 2,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα, ως γνωστό βασίζεται κυρίως σε αυτή της Σαουδικής Αραβίας που αντιστοιχεί στα 1,62 εκατ. βαρέλια την ημέρα και είναι η μόνη που μετράει στην πράξη, αφού μόνο το Ριάντ έχει την τεχνική δυνατότητα να αυξομειώνει την παραγωγή του κατά το δοκούν. Οι Σαουδάραβες -αν και επίσημα τάχθηκαν κατά μιας αύξησης της παραγωγής- εν τούτοις, όπως έχουν ήδη ενημερώσει πελάτες στους σε Ευρώπη και Ασία, θα είναι σε θέση να προμηθεύσουν επιπλέον ποσότητες (on a need as required basis), αφού μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει νέα ροή από τα κοιτάσματα Khurais και Manifa, με εκτιμήσεις στελεχών της Aramco να κάνουν λόγο για 550.000 νέα βαρέλια την ημέρα. Όμως ο CEO της εν λόγω εταιρείας, Amin Nasser, δηλώνει επιφυλακτικός να δεσμευθεί για συγκεκριμένες ποσότητες, αν και είναι εμφανές ότι η σαουδαραβική παραγωγή μέλλει να εκτοξευθεί σε νέα υψηλά επίπεδα που ενδέχεται να αγγίξουν σύντομα τα 11,00 εκατ. βαρέλια την ημέρα, από το σημερινό πλαφόν των 10,54 εκατ. βαρελιών. Όπως είναι, επίσης, εμφανές ότι επικρατεί μία διάχυτη επιφυλακτικότητα από πλευράς Amin Nasser, ο οποίος δε χάνει ευκαιρία να εκφράζει ανοικτά τους φόβους του περί μιας ενδεχόμενης πλημμυρίδας πετρελαίου (oil glut) στη διεθνή αγορά, από μια γενική τάση για αύξηση της παραγωγής (από Σ. Αραβία και Ρωσία, τις μόνες χώρες που μπορούν άμεσα να παράγουν περισσότερο πετρέλαιο), πράγμα που θα έχει καταστροφικές, για τους παραγωγούς, επιπτώσεις στις τιμές, οι οποίες για μία ακόμη φορά θα κατακρημνισθούν.

https://www.energia.gr/media/inlinepics/cs/0110_cs.png

Τούτων λεχθέντων είναι κατανοητό ότι το παιχνίδι στην παγκόσμια αγορά παίζεται στα περιθώρια (margins) της παραγωγής, με τους παραγωγούς εκτός ΗΠΑ - Καναδά να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο εάν, πότε και πώς θα προχωρήσουν σε αυξήσεις. Η τραυματική εμπειρία του β΄ εξαμήνου του 2014 είναι ακόμα πολύ πρόσφατη και με ουδένα πρόσχημα (βλέπε κελεύσματα Trump) θα επιθυμούσαν κάτι τέτοιο να επαναληφθεί. Αρα, συμπεραίνεται ότι οι τιμές για το επόμενο χρονικό διάστημα θα κινούνται σε υψηλά επίπεδα, στη ζώνη των $ 75 με $ 90 το βαρέλι και το επείγον πλέον ερώτημα μετατίθεται στους καταναλωτές, όπως είναι η χώρα μας, οι οποίοι καλούνται να διαμορφώσουν μία αμυντική πολιτική. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στη διακύμανση προς τα άνω των τιμών του αργού, αφού εισάγει το 99,8% του πετρελαίου που καταναλώνει. Ήδη οι επιπτώσεις είναι εμφανείς, αφού οι βενζίνες (ντίζελ και αμόλυβδη) έχουν ανατιμηθεί κατά μέσο όρο 10% από αρχές του έτους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης αναμένεται και αυτή να είναι αυξημένη τουλάχιστον κατά 18% σε σύγκριση με το 2017 και να ξεπεράσει το 1,25 ευρώ το λίτρο, πράγμα που αναμφίβολα θα επηρεάσει τη ζήτηση, ενώ θα στρέψει και νέες ομάδες καταναλωτών σε εναλλακτικά καύσιμα. Με το ακριβότερο πετρέλαιο να επηρεάζει άμεσα και αρνητικά τους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης -αφού η χώρα μας εξαρτάται κατά 71,5% από εισαγωγές καυσίμων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ηλεκτρισμός), με εκτιμήσεις για μείωση του ΑΕΠ να κυμαίνονται μεταξύ 0,15 και 0,30 τοις εκατό σε ετήσια βάση. Για αυτό και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον εφέτος η εκτίμηση της τιμής του αργού που θα συμπεριληφθεί στην κατάρτιση του προϋπολογισμού της κυβέρνησης για το 2019. Να σημειωθεί η παταγώδης αποτυχία στην περυσινή εκτίμηση η οποία ήτο για $ 50,52 το βαρέλι, τη στιγμή που ό μέσος όρος για εφέτος τείνει να διαμορφωθεί στα $ 73 το βαρέλι για το Brent, το διεθνές benchmark.