ΙΕΝΕ: Αντίθετο με τις Απαιτήσεις της ΕΕ το Χρονοδιάγραμμα της Διασύνδεσης της Κρήτης με το ΕΣΜΗΕ

Ημ/νία δημοσίευσης: Τρίτη, 21 Ιουνίου 2016

Σε αντίθεση με τις απαιτήσεις της ΕΕ για τις εκπομπές αερίων ρύπων βρίσκεται το εννεαετές χρονοδιάγραμμα της διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα. Αυτό τονίζει, μεταξύ άλλων, το ΙΕΝΕ στη συμμετοχή του στην Δημόσια Διαβούλευση της ΡΑΕ για το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ 2017-2026, η οποία διήρκεσε από τις 17 Μαΐου έως τις 17 Ιουνίου.

Όπως τονίζει το Ινστιτούτο στο έγγραφο που υπέγραφε στην συγκεκριμένη διαβούλευση, θεωρεί το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης πολύ σημαντικό για την εξέλιξη του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας προς καθαρή και προσιτή ηλεκτρική ενέργεια στους καταναλωτές με υψηλή αξιοπιστία και σε μακροπρόθεσμη βάση για την κοινωνία και την οικονομία.

Αναμφίβολα, το ενδιαφέρον του ΙΕΝΕ εστιάζεται κυρίως στην απεξάρτηση του ηλεκτρικού τομέα από το πετρέλαιο και τους πετρελαϊκούς σταθμούς παραγωγής και την απαλλαγή των καταναλωτών από τις ΥΚΩ, με την ανάπτυξη των κατάλληλων ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα. Η άμεση υλοποίηση των διασυνδέσεων αποτελεί μέγιστη προτεραιότητα για το περιβάλλον, για την οικονομία και τους καταναλωτές, καθώς και για την ανάπτυξη της παραγωγής καθαρής ενέργειας σε μακροπρόθεσμη βάση.

Επομένως, τόσο τα έργα διασύνδεσης των Κυκλάδων όσο και της διασύνδεσης της Κρήτης με το ΕΣΜΗΕ που αναφέρονται στο ΔΠΑ πρέπει να θεωρούνται επείγοντα έργα και να τύχουν της αμέριστης υποστήριξης της πολιτείας, της κοινωνίας και της επιχειρηματικής κοινότητας. Ο επείγων χαρακτήρας των έργων διασύνδεσης ορίζεται ακόμη και από την υποχρέωση συμμόρφωσης με τις πρόσφατες Οδηγίες της ΕΕ για τις εκπομπές, ενώ είναι προβληματική και χρονοβόρα η προσθήκη νέων μονάδων παραγωγής για την αντιμετώπιση της ζήτησης.

Η χρηματοδότηση των έργων διασύνδεσης και η όποια οικονομική υποστήριξη θα πρέπει να βασισθούν σε ένα χρηματοδοτικό μοντέλο λαμβάνοντας υπόψη τον μικρό χρόνο αποπληρωμής λόγω του μεγάλου οικονομικού οφέλους (δραστικός περιορισμός των ΥΚΩ) εξασφαλίζοντας μικρή μόνο επιβάρυνση στη χρήση του δικτύου μεταφοράς.

Ακολουθούν αναλυτικά τα σχόλια του ΙΕΝΕ στη Δημόσια Διαβούλευση της ΡΑΕ για το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ 2017-2026:

1. Διασύνδεση των Κυκλάδων

Η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των Κυκλάδων με το σπάσιμο των έργων σε φάσεις ακολουθεί έναν αργό ρυθμό παρά τον επείγοντα χαρακτήρα και το αναμενόμενο οικονομικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με την μελέτη, η ολοκλήρωση όλων των φάσεων δεν οδηγεί στην πλήρη αποδέσμευση από τους πετρελαϊκούς σταθμούς όπως θα έπρεπε και αυτό αποτελεί αδύνατο σημείο της μελέτης.

Στην όλη μελέτη και έργα διασύνδεσης των έξι νησιών δεν φαίνεται κάποια πρόβλεψη για την επέκταση των διασυνδέσεων και στα υπόλοιπα νησιά νοτιότερα που έχουν και μεγάλα φορτία (πχ Σαντορίνη, Μήλος κλπ) και αποτελεί παράλειψη. Έτσι, στο ΔΠΑ φαίνεται ότι πέραν αυτής της διασύνδεσης δεν ακολουθούν άλλες διασυνδέσεις στα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων, ενώ θα έπρεπε να μελετηθεί η συνολική λύση και να υλοποιείται τμηματικά.

2. Διασύνδεση της Κρήτης

Η μελέτη και τα έργα που αναφέρονται στην διασύνδεση της Κρήτης με το ΕΣΜΗΕ δείχνουν βιαστικές ενέργειες για την αντιμετώπιση του σήμερα και φαίνονται σαν προσωρινές λύσεις με υψηλό κόστος.

Η διασύνδεση της Κρήτης είναι ένα δύσκολο έργο και υψηλού κόστους και πρέπει να έχει χρονικό ορίζοντα 40 ετών τουλάχιστον. Στην πραγματικότητα η διασύνδεση της Κρήτης πρέπει να θεωρείται ως επέκταση του Ευρωπαϊκού Διασυνδεδεμένου Ηλεκτρικού Συστήματος, αποβλέποντας και στην πλήρη απεξάρτηση της Κρήτης από το πετρέλαιο. Έτσι, δεν φαίνεται στη μελέτη ότι η διασύνδεση της Κρήτης θα αποτελέσει πρόδρομο έργο για την διασύνδεση της Ρόδου και λοιπών νησιών της Δωδεκανήσου, που βασίζονται σήμερα στο πετρέλαιο, καθώς και του EuroAsia Interconnector, σύνδεση Κύπρου και Ισραήλ με το Ευρωπαϊκό Σύστημα, που αποτελεί έργο κοινού ενδιαφέροντος και υποστηρίζεται από την ΕΕ.

Το χρονοδιάγραμμα των 9 ετών που αναφέρεται στη μελέτη για την υλοποίηση των έργων διασύνδεσης δεν εκφράζει τον επείγοντα χαρακτήρα του έργου ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι θα αυξηθεί, ακολουθώντας το μοντέλο υλοποίησης της διασύνδεσης των Κυκλάδων. Καθώς αναμένονται μεγάλα οφέλη από την διασύνδεση της Κρήτης ως επέκταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος απαιτείται και η ανάλογη αντιμετώπιση. Κρίνεται αναγκαίο να επικεντρωθούν οι προσπάθειες προς την τελική λύση ακολουθώντας την διεθνή πρακτική που θα συμβάλλει και στην συντόμευση του χρόνου υλοποίησης της διασύνδεσης.

Επίσης, το χρονοδιάγραμμα της διασύνδεσης έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τερματισμό των εκπομπών αερίων ρύπων από την καύση μαζούτ στο νησί. Η πρώτη φάση διασύνδεσης (ΕΡ 150kV, ικανότητας 2×200MVA (~2x140MW)) μεταξύ Κρήτης - Πελοποννήσου θα πρέπει να ολοκληρωθεί τουλάχιστον μέχρι τις 31/12/2020, καθότι υπάρχει σαφής δέσμευση της Ελλάδας για απόσυρση μονάδων καύσης μαζούτ στα νησιά, συμπεριλαμβανομένης και της Κρήτης.

Ένα επιτυχημένο μοντέλο υλοποίησης των μεγάλων και δύσκολων έργων διεθνώς είναι η ανάθεση της μελέτης και επίβλεψης κατασκευής σε έναν έμπειρο Τεχνικό Σύμβουλο για την έγκαιρη και άρτια υλοποίηση εντός του καθορισμένου χρόνου και προϋπολογισμού, όπως γίνονταν παλαιότερα όλα τα μεγάλα έργα εξηλεκτρισμού, πολύ δε περισσότερο όταν δεν υπάρχει εγχώριο “know-how” τέτοιων έργων. Η ανάθεση της μελέτης και επίβλεψης σε έμπειρο Τεχνικό Σύμβουλο, πλην των καλύτερων τεχνικών επιλογών και καλής διαχείρισης του έργου, θα συμβάλλει ακόμη στην μείωση του χρόνου υλοποίησης της διασύνδεσης και κυρίως στην χρηματοδότηση του έργου με τους καλύτερους όρους. Επίσης πρέπει να εξασφαλισθεί λογική αύξηση στα τέλη χρήσης δικτύου μεταφοράς που επιβαρύνουν τους καταναλωτές, λόγω αυτών των υψηλών επενδύσεων. Αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσει ο Σύμβουλος στα πλαίσια των ισχυουσών σχετικών ρυθμίσεων με τις χρηματοδοτήσεις της επένδυσης και τις ΥΚΩ, ώστε τελικά η επιβάρυνση να περιορισθεί στις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης των έργων.