Πόλεμος Χωρίς Πολλές Επιπτώσεις στις Τιμές του Πετρελαίου –Γιατί;

Ημ/νία δημοσίευσης: Πέμπτη, 28 Δεκεμβρίου 2023

Από τον Φεβρουάριο του 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε στρατιωτικά στην Ουκρανία, έως και τον Οκτώβριο του 2023, η αγορά πετρελαίου είχε στη διάθεσή της δύο πανίσχυρα όπλα για να τινάξει την “μπάνκα” των τιμών  στον αέρα. Τουλάχιστον έτσι μας προδιέθεταν οι πιο απαισιόδοξοι από τους διεθνείς αναλυτές.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησε, την άνοιξη του προηγούμενου έτους, συνθήκες πρόσκαιρου πανικού στην αγορά, με τις τιμές του αργού να ξεπερνούν τα 120 δολάρια ανά βαρέλι. Η κατάσταση ομαλοποιήθηκε σχετικά άμεσα, αφού τον Νοέμβριο του 2022, οι τιμές υποχωρούσαν κάτω από τα 80 δολάρια ανά βαρέλι. Έπρεπε να φθάσουμε στον Αύγουστο του έτους που λήγει για να δούμε μια νέα, πρόσκαιρη και αυτή τη φορά, άνοδο των τιμών πάνω από τα 90 δολάρια ανά βαρέλι.

Το ξέσπασμα της βίας στην Μέση Ανατολή προκάλεσε για άλλη μια φορά συνθήκες πανικού για ένα νέο πρωτοφανές, ενδεχομένως, άλμα των τιμών του αργού. Η πραγματικότητα των τελευταίων μηνών διέψευσε τις Κασσάνδρες.Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Brent, του διεθνούς benchmark, διαπραγματεύονται σήμερα σε επίπεδα χαμηλότερα των 80 δολαρίων ανά βαρέλι!

Τί μπορεί να έχει συμβεί;

Υποτίθεται ότι το Ιράν οδηγεί την Μέση Ανατολή προς έναν κλιμακούμενο πόλεμο, του οποίου οι κύριες εκφάνσεις είναι αφενός οι επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ και αφετέτου οι επιθέσεις με πυροβολικό, δρόνους και πυραύλους από τις οργανώσεις ανταρτών που ελέγχει σε όλη την περιοχή, όπως η Χεζμπολάχ και οι αντάρτες Χούτι στην Υεμένη.

Πόσες πιθανότητες θα δίνατε για να αποτραπεί ένα ιστορικό άλμα τιμών του πετρελαίου που θα απειλούσε εθνικές οικονομίες και οικογενειακούς προϋπολογισμούς από μια τόσο επικίνδυνη κατάσταση;

Kαι όμως, ο πόλεμος δεν έγινε θρυαλίδα καταστροφής!

(Πίνακας εξαγωγών πετρελαίου προέλευσης Ιράν, εν μέσω αμερικανικών κυρώσεων- Πηγή: S&P Global Commodities at Sea)

Οι τιμές παραμένουν «προσγειωμένες». Το Ιράν εξάγει σήμερα περισσότερο πετρέλαιο από ποτέ, παρά το ότι, από τεχνικής άποψης, υπόκειται στις «σκληρές» και συνεχιζόμενες αμερικανικές κυρώσεις, των οποίων η επιβολή είχε, αρχικά, μηδενίσει σχεδόν τις εξαγωγές του, το 2019.

Είναι προφανές ότι η αμερικανική κυβέρνηση προσεγγίζει “χαλαρά” την υπόθεση, τα τελευταία χρόνια και αυτό έχει επιτρέψει την ανάκαμψη της παραγωγής πετρελαίου του Ιράν. Επιπλέον, η Τεχεράνη έχει βρει “τρόπους” για να παρακάμπτει τις κυρώσεις, χάρη στη δημιουργία ενός στόλου “πετρελαιοφόρων-φαντασμάτων” τον οποίο διευκολύνουν Κινέζοι αγοραστές που αποφεύγουν τις κυρώσεις.

Εταιρείες ανάλυσης όπως οι Vortexa, TankerTrackers και Kpler εκτιμούν ότι οι ιρανικές εξαγωγές αργού και συμπυκνωμάτων πετρελαίου αυξήθηκαν τους τελευταίους μήνες, κατά μέσον όρο, περίπου 1,2 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως, όταν το 2020, είχαν πέσει κάτω από 500.000 βαρέλια, ενώ ξεπερνούσαν το 1,5 εκατομμύριο βαρέλια το καλοκαίρι που μας πέρασε.

Το energia.gr αναζητά τις αιτίες πίσω από αυτή την –καλοδεχούμενη σε κάθε περίπτωση –εξέλιξη με τις λογικές τιμές του αργού.

Η προφανής εικασία είναι ότι η Ουάσιγκτον κάνει τα «στραβά μάτια» στις παραβιάσεις των κυρώσεων από το Ιράν, στην προσπάθειά της να διατηρήσει υπό έλεγχο τις παγκόσμιες τιμές του αργού, μετά τον εξοστρακισμό του ρωσικού πετρελαίου από την αγορά. Πιο πιθανό όμως μοιάζει να θέλει να συγκρατήσει τις τιμές στην αμερικανική αντλία για να κρατά ευτυχείς τους παραδοσιακά απαιτητικούς Αμερικανούς οδηγούς που λατρεύουν να βρίσκονται πίσω από το τιμόνι!

Σήμερα, οι τιμές αντλίας της βενζίνης στα πρατήρια των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν υποχωρήσει σε 0,83 δολαρίου/λίτρο, από 0,88 δολαρίου/λίτρο τον Νοέμβριο. Οι τιμές της βενζίνης στη χώρα κυμαίνονταν, κατά μέσο όρο, στο 0,58 δολάριο/λίτρο από το 1991 έως το 2023, για να φθάσει στο ιστορικά υψηλό του 1,30 δολαρίου/λίτρο τον Ιούνιο του 2022 από το χαμηλό ρεκόρ του 0,24 δολαρίου/λίτρο τον Φεβρουάριο του 1999.

Το αναντίρρητο γεγονός ότι η αμερικανική στρατιωτική μηχανή επιτρέπει στο Ιράν να προμηθεύει –έστω με μεγάλο discount- με πετρέλαιο την Κίνα (μεγάλο μέρος ιρανικού αργού μεταφέρθηκε σε προορισμούς στην ασιατική χώρα μέσω Μαλαισίας, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Ομάν για να διαφύγει τον έλεγχο και εντοπισμό από τις τελωνειακές αρχές) αλλά και στην Συρία -όρα Χεζμπολάχ – μπορεί να σημαίνει ότι η Ουάσιγκτον έχει δώσει ένα «άτυπο» go ahead στην Τεχεράνη να κάνει του κεφαλιού της στην ευρύτερη περιοχή, προκειμένου να κρατήσει χαμηλά, επί του παρόντος, τις τιμές της βενζίνης στην αμερικανική αγορά.

Διότι αν οι ΗΠΑ επιθυμούσαν πραγματικά να εφαρμόσουν τις δικές τους κυρώσεις και να «γονατίσουν» την οικονομία των μουλάδων, δεν θα υπήρχαν πετρελαιοφόρα-φαντάσματα στον ορίζοντα για να διακινούν το ιρανικό πετρέλαιο!