Καινοτομίες και Καλά Καταρτισμένο Προσωπικό για την Ανάπτυξη

Ημ/νία δημοσίευσης: Τρίτη, 29 Νοεμβρίου 2016

του κ. Γιάννη Χατζηβασιλειάδη, Προέδρου ΙΕΝΕ

Πριν μερικά χρόνια, στα πλαίσια της επαγγελματικής μου δραστηριότητας, ρώτησα ένα υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης κρατικής εταιρείας ηλεκτρισμού στην ΕΕ ποιοι είναι οι στόχοι της εταιρείας στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται για την ηλεκτρική ενέργεια. Απήντησε αμέσως λέγοντας ότι για να επιβιώσει η εταιρεία και να ανταποκριθεί με επιτυχία στον ανταγωνισμό θα βασισθεί σε δύο πυλώνες, στην ενσωμάτωση των νέων και καινοτόμων τεχνολογιών στο ηλεκτρικό σύστημα και στο καλά καταρτισμένο προσωπικό. Η απάντηση ήταν άμεση και ξεκάθαρη και δικαιολογούσε το έντονο ενδιαφέρον του και τις δραστηριότητες στην έρευνα με νέους μηχανικούς, καθώς και στην αναζήτηση και μεταφορά καινοτόμων τεχνολογιών στην εταιρεία του, που με είχαν εντυπωσιάσει. Παραμένει και σήμερα επίκαιρη αυτή η απάντηση με προέκταση στο μέλλον.

Η ανάπτυξη στις επιστήμες και στην τεχνολογία κατά την διάρκεια του 20^ου αιώνα ήταν συνεχής και οι εξελίξεις κατά το μάλλον προβλέψιμες. Σε αντίθεση, ο 21^ος αιώνας παρουσιάζει μεγάλες προκλήσεις και ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα και ανάπτυξη, σε σημείο όπου τα πάντα είναι δυνατά, με αποτέλεσμα την αδυναμία να προβλέψει κανείς με κάποια προσέγγιση τις εξελίξεις στους διάφορους τομείς για το εγγύς μέλλον. Οι διαβουλεύσεις στη διεθνή κοινότητα που άρχισαν στα τέλη του περασμένου αιώνα για την αειφόρο ανάπτυξη και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής οδηγούν στις ημέρες μας σε παγκόσμια συνεννόηση και σε συγκεκριμένα μέτρα, ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα. Έτσι, στον 21^ο αιώνα η επιστήμη και η τεχνολογία είναι προσανατολισμένες σε άλλες κατευθύνσεις με φιλόδοξους στόχους που δεν αποτελούν συνέχεια του περασμένου αιώνα.

Εντυπωσιακές είναι οι εξελίξεις στην πληροφορική και τις επικοινωνίες ( ICT, Information and Communication Technologies) με μεγάλες δυνατότητες χωρίς προφανή όρια, που διεισδύουν σε όλους τους τομείς για τις πολύτιμες υπηρεσίες τους. Ο ενεργειακός τομέας χρειάζεται ριζικό μετασχηματισμό για να ανταποκριθεί στους νέους στόχους με μηδενικές ή χαμηλές εκπομπές CO2. Μεγάλες αλλαγές προβλέπονται στην ηλεκτρική ενέργεια, όπου πρέπει να σχεδιασθούν τα δίκτυα του 21^ου αιώνα με καθαρή ηλεκτρική ενέργεια για τις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών και οικονομιών, με υψηλή αξιοπιστία και ποιότητα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και προσιτές τιμές επί μακρόν και ανταγωνιστικές.

Έτσι, το καλά εκπαιδευμένο προσωπικό στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας θα έχει τον κύριο ρόλο στην έρευνα, στην βιομηχανία, στις εφαρμογές και στην λειτουργία. Καμία καινοτομία ή νέα τεχνολογία, ακόμη και αν είναι διαθέσιμη, δεν ενσωματώνεται στο ηλεκτρικό δίκτυο και δεν λειτουργεί χωρίς το κατάλληλο προσωπικό. Είναι προφανές ότι χρειάζονται νέες γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και συνεχής ενημέρωση και εκπαίδευση παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Οι παλαιότεροι εάν μένουν με τις παλιές γνώσεις και αδυνατούν να προσαρμοσθούν στο νέο και εξελισσόμενο περιβάλλον, διατηρώντας καίριες θέσεις στην ιεραρχία θα αποτελούν μονίμως τροχοπέδη. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα σε πολλές ηλεκτρικές εταιρείες, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ να απομακρύνουν το απροσάρμοστο στο νέο περιβάλλον προσωπικό και να προσλάβουν νέους. Έτσι, οι εταιρείες αναπτύσσονται με καλύτερες προοπτικές και καθίστανται ανταγωνιστικές. Ένας δείκτης που χρησιμοποιείται ευρέως και χαρακτηρίζει την εξέλιξη και το μέλλον μιας εταιρείας σε ένα περιβάλλον αναπτυσσόμενων νέων τεχνολογιών είναι ο μέσος όρος ηλικίας του προσωπικού. Ο υψηλός δείκτης σε πρώτη εκτίμηση δείχνει γερασμένη εταιρεία με χαμηλό χρονικό ορίζοντα επιβίωσης εάν δεν αλλάξει.

Η τεχνολογία στις τηλεπικοινωνίες καλπάζει και οι εταιρείες στον κλάδο χαρακτηρίζονται από τον χαμηλό μέσο όρο ηλικίας του προσωπικού, αφού απομάκρυναν έγκαιρα το παλιό προσωπικό που δεν μπορούσε να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και προσέλαβαν νέους ανθρώπους με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες που χαράσσουν το μέλλον το δικό τους και της εταιρείας. Έτσι, δημιουργείται ένα νέο περιβάλλον εργασίας με τον ενθουσιασμό και το όραμα των νέων που οδηγεί τις εταιρείες σε καινοτόμες εφαρμογές και διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους μέσα σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περίγυρο. Οι νέες επενδύσεις προσφέρουν νέες υπηρεσίες στους πελάτες και στην οικονομία γενικά και συμβάλλουν στην απασχόληση.

Ένα τέτοιο επιτυχημένο παράδειγμα είναι ο Ελληνικός ΟΤΕ μέσα σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Αντίθετα στην ΔΕΗ, όπου οι εξελίξεις της τεχνολογίας στο ηλεκτρικό σύστημα είναι ραγδαίες, διατηρείται υψηλός δείκτης μέσου όρου ηλικίας του προσωπικού καθώς η πρόσληψη νέου κατάλληλου προσωπικού τελεί υπό την έγκριση του κράτους. Χρειάζεται όμως να δημιουργηθεί και το κατάλληλο περιβάλλον για την ένταξη και απόδοση του νέου προσωπικού που θα προσφέρει νέες γνώσεις και δεξιότητες στην επιχείρηση, δηλαδή απομάκρυνση παλαιών στελεχών που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις.

Οι νέοι με τις σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες θέλουν την αξιοκρατία και απεχθάνονται την Ελληνική γραφειοκρατία, αυτοί μπορούν να φέρουν την αλλαγή προς την ανάπτυξη, αλλά χρειάζεται το κατάλληλο περιβάλλον με την καθοδήγηση της διοίκησης που έχει όραμα και πρόγραμμα. Πράγματι, πέραν της έρευνας, η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών και των καινοτομιών και η λειτουργία τους σε μια επιχείρηση χρειάζεται ένα καλά καταρτισμένο προσωπικό, τους νέους ανθρώπους σε ένα δημιουργικό περιβάλλον χωρίς εμπόδια, που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της επιχείρησης και θα την καταστήσουν ανταγωνιστική. Είναι αναγκαία η εξωστρέφεια και οι δράσεις με εφαρμογή νέων ιδεών και καινοτόμων τεχνολογιών, μακριά από το τέρας της γραφειοκρατίας, τόσο στον ιδιωτικό τομέα όσο και στον δημόσιο, ώστε η Ελλάς να γίνει μια χώρα της καινοτομίας.