Με τις Διεθνείς Ενεργειακές Προκλήσεις και τις Προοπτικές των ΑΠΕ Ολοκληρώθηκε το 16ο Εθνικό Συνέδριο του ΙΕΝΕ

Ημ/νία δημοσίευσης: Τετάρτη, 23 Νοεμβρίου 2011

Ολοκληρώνεται σήμερα με επιτυχία το 16^ο εθνικό συνέδριο ενέργειας, που διοργάνωσε το ΙΕΝΕ, με θέμα «Ενέργεια και Ανάπτυξη 2011», στο οποίο συμμετείχαν πάνω από 300 σύνεδροι. Κατά τη διάρκεια της διήμερης διοργάνωσης 65 ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό παρουσίασαν τη δυναμική και τις προοπτικές του ενεργειακού τομέα στο εσωτερικό και στη διεθνή σκηνή και σκιαγράφησαν τις δυνατότητες προσαρμογής του στις νέες συνθήκες της ελληνικής οικονομίας.

Την περιφερειακή διάσταση της ενεργειακής αγοράς περιέγραψαν οι ομιλητές της πρωινής, πρώτης, συνεδρίας.

Ο διευθυντής Διεθνών Δραστηριοτήτων της ΔΕΠΑ Κωνσταντίνος Καραγιαννάκος έδωσε το στίγμα των μελλοντικών σχεδίων της Επιχείρησης, ανακοινώνοντας τη δημιουργία, μακροπρόθεσμα, μιας εμπορικής εταιρίας, η οποία σχεδιάζεται να εξυπηρετεί τις αγορές των Βαλκανίων, με τη συμμετοχή και άλλων κρατικών ομίλων. Στόχος της εταιρίας θα είναι η εκμετάλλευση της μεταφορικής δυνατότητας που θα εξαιρεθεί από την πρόσβαση τρίτων. Στην εταιρία, όπως είπε ο ίδιος, θα μπορούσαν να συμμετάσχουν επιχειρήσεις από τη Ρουμανία και τη Σερβία, ώστε να δημιουργηθεί ουσιαστικά ένας aggregreator στην περιοχή. Ο κ. Καραγιαννάκος υπερθεμάτισε του αγωγού ITGI, υποστηρίζοντας ότι είναι η πιο αξιόπιστη λύση για το Νότιο Διάδρομο. Από τα τέσσερα τμήματα του αγωγού, το ελληνοτουρκικό είναι ήδη έτοιμο, το ελληνοιταλικό αναμένεται να λειτουργήσει το 2017, ενώ το ελληνοβουλγαρικό από το 2013. Σχετικά με τα κοιτάσματα της Κύπρου ο ομιλητής ανέφερε ότι η ΔΕΠΑ είναι προχωρήσει σε ορισμένες προκαταρκτικές μελέτες, για την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού, που θα μεταφέρει αέριο στην Κρήτη και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η ΔΕΠΑ εκτιμά ότι μέσω της λύσης αυτής θα μπορεί να προσφέρει αέριο σε τιμές πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με αυτές του Σαχ Ντενίζ, πράγμα το οποίο καθιστά το έργο βιώσιμο από οικονομικής άποψης.

Ο εκπρόσωπος του TAP AG Greece Rikard Scoufias εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με ψυχραιμία η υλοποίηση των αγωγών ITGI και TAP, οι οποίοι για κάποιους ανταγωνίζονται εθνικά. Το θέμα, όμως, είναι πώς θα βάλουμε την Ελλάδα στο προσκήνιο, είπε ο ομιλητής. Αναφερόμενος, ειδικότερα, στην απόφαση που αναμένεται από την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ 2 για το ποιος αγωγός θα μεταφέρει τελικά αέριο από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη, υποστήριξε ότι θα πρέπει να υπάρχει βεβαιότητα για το μέλλον. Θετικό μήνυμα για την Ελλάδα, κατά την άποψη του, μπορεί να στείλει ο TAP.

Ο προϊστάμενος Διαχείρισης και Τιμολόγησης Συμβάσεων του ΔΕΣΦΑ Πιέρρος Χατζηγιάννης αναφέρθηκε στη συμβολή της Ρεβυθούσας στην απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου και στην ασφάλεια εφοδιασμού της αγοράς και διατύπωσε την εκτίμηση ότι η σχεδιαζόμενη 3^η δεξαμενή θα διευκολύνει την εξυπηρέτηση μεγαλύτερων φορτίων, θα ενισχύσει την ασφάλεια του συστήματος και θα αυξήσει τις δυνατότητες αεριοποίησης.

Ο αντιπρόεδρος της Flow Α.Ε. Ηλίας Κονοφάγος εμφανίσθηκε αισιόδοξος για την ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή νοτίου της Κρήτης, εξαιτίας της καταγραφής περί των 70 λασποηφαιστείων περιμετρικά της νήσου. Ανάλογα λασποηφαίστεια υπάρχουν στα κοιτάσματα της Κύπρου, στο κοίτασμα Σαχ Ντενίζ, όπως και στο νέο κοίτασμα το οποίο ανακάλυψε στην Κασπία η Total, πράγμα το οποίο δημιουργεί αισιοδοξία για πετρελαιοπιθανά κοιτάσματα στην Κρήτη. Ωστόσο, ο κ. Κονοφάγος εξέφρασε την άποψη ότι δεν θα πρέπει να αναμένονται γιγαντιαία κοιτάσματα νότια της Κρήτης και, σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται ότι είναι μικρότερα από αυτά της Κύπρου. Ο κ. ομιλητής επέκρινε το γεγονός ότι δεν έχουν γίνει από το 1996 ως σήμερα έρευνες στα 30.000 χλμ νότια της Κρήτης, γιατί επίσημα δεν υπάρχει η θεσμοθέτηση ΑΟΖ.

Η διεθνής ενεργειακή σκηνή απασχόλησε το πάνελ της επόμενης συνεδρίας.

Ο επικεφαλής αναλυτής στον IEA Dan Dorner επισήμανε ότι το 2010 υπήρξε μια ενδιαφέρουσα χρονιά, δεδομένου ότι προστέθηκαν αρκετές νέες μεταβλητές, όπως, για παράδειγμα, το ατύχημα της Φουκουσίμα, που έγειρε ερωτηματικά για το μέλλον της πυρηνικής ενέργειας. Επίσης, η Αραβική Άνοιξη δημιούργησε ερωτηματικά για τις επενδύσεις πετρελαίου στην ευρύτερη περιοχή. Όλα εξελίσσονται προς μια ανησυχητική κατεύθυνση για τον ομιλητή. Το 2010 καταγράφηκε έξαρση της χρήσης συμβατικών καυσίμων, με συνέπεια να εκτοξευθούν τα επίπεδα CO2. Επιπλέον, η αναμενόμενη πληθυσμιακή αύξηση αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης, κυρίως, από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Μέχρι το 2020 ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου θα είναι η Κίνα, πράγμα που σημαίνει ότι το κέντρο βάρους από τις Βρυξέλλες θα μετατεθεί στην Κίνα. Η ζήτηση φυσικού αερίου θα μειώσει έως και κατά 80% σε ορισμένες περιπτώσεις τη ζήτηση για άνθρακα. Την ίδια στιγμή θα αυξάνονται συνεχώς και οι απαιτήσεις της Ευρώπης για φυσικό αέριο. Η χρήση των πυρηνικών θα γνωρίσει σχετική ύφεση. Σε αντικατάσταση της ενέργειας από τα πυρηνικά εργοστάσια αναμένεται να σημειωθεί αύξηση κατά 5% στη ζήτηση για άνθρακα και κατά 3% στη ζήτηση για φυσικό αέριο. Με τα δεδομένα αυτά φαίνεται ότι τα εναλλακτικά καύσιμα θα κερδίσουν έδαφος έναντι των ορυκτών καυσίμων και ήδη εκτιμάται ότι η χρήση ενέργειας από υδροηλεκτρικά θα αυξηθεί κατά 15% το 2030. Ο κ. Dorner εξέφρασε την άποψη ότι ο εκσυγχρονισμός της Ευρώπης θα πρέπει να συνδυασθεί με τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της και την αναζήτηση νέων πηγών τροφοδοσίας σε φυσικό αέριο, αν και η Ρωσία θα διατηρήσει, όπως είπε, σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ενεργειακή οικονομία, καθώς έχει τη δυνατότητα να προσελκύει επενδύσεις σε νέα οικόπεδα για εξαγωγή καυσίμων. Τέλος, ο ομιλητής προέβλεψε ότι σημαντικές συνέπειες θα υπάρξουν σε επίπεδο κλίματος, με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει κατά 2-3 βαθμούς στα επόμενα χρόνια.

Ο αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής του ΙΕΝΕ Κωστής Σταμπολής αναφέρθηκε στις παραμέτρους που καθορίζουν τις τιμές του πετρελαίου και οι οποίες επηρεάζουν αποφασιστικά την οικονομική ανάπτυξη. Κατά τους τελευταίους 18 μήνες, είπε, ο μέσος όρος της τιμής του πετρελαίου διαμορφώθηκε στο εύρος των 100 δολαρίων το βαρέλι, αναδεικνύοντας έτσι το 2011 ως έτος με τον υψηλότερο μέσο όρο τιμών. Ο ομιλητής προέβλεψε ότι στους επόμενους 12 μήνες οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, καθώς δεν προβλέπεται ούτε μείωση, ούτε κατάρρευση της ζήτησης. Η τάση, είπε, είναι ανοδική και πολλά θα εξαρτηθούν από τη δυναμική της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης και από το πώς θα διαφοροποιηθεί η προμήθεια πετρελαίου εκτός ΟΠΕΚ.

Ο συντονιστής των Ερευνητικών Προγραμμάτων του ΙΕΝΕ Θεόδωρος Τσακίρης αναφέρθηκε στην πολιτική και οικονομική αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και η οποία επηρεάζει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, υπαγορεύοντας το σχεδιασμό νέων στρατηγικών και πολιτικών στον τομέα του εφοδιασμού.

Ο συντονιστής των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων του ΙΕΝΕ Νίκος Σοφιανός επισήμανε ότι η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ γνωρίζει επιταχυνόμενη αύξηση, αν και υπολείπονται ακόμη από τη συμβατική παραγωγή ενέργειας. Η Ευρώπη, είπε, καθοδηγεί την ανάπτυξη των ΑΠΕ κι αυτό δίνει αισιόδοξα μηνύματα για την περαιτέρω αύξηση της συμμετοχής τους στο ενεργειακό μίγμα. Ήδη, ένας αριθμός αναπτυσσόμενων χωρών μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι των ΑΠΕ, πράγμα το οποίο γίνεται εμφανές από τις συνεχόμενες επενδύσεις, που υπολογίζονται σε πολλά δισεκατομμύρια κάθε χρόνο. Ειδικότερα, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη των συμβατικών καυσίμων θα συνεχίσει να έχει κυρίαρχο λόγο, η διείσδυση των ΑΠΕ αναμένεται να είναι ιδιαίτερα μεγάλη, καθώς πολλά κράτη της περιοχής ακολουθούν ή εξαρτώνται από τις πολιτικές της Ε.Ε.

Για την εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα στην Ελλάδα αναφέρθηκε στην ομιλία του ο πρόεδρος του ΚΑΠΕ Μάνθος Σανταμούρης. Σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο δράσης και το σενάριο αναφοράς, αναμένεται για το 2030 αύξηση της κατανάλωσης των κτιρίων κατά 40% σε σχέση με το 2010, επισήμανε ο ομιλητής. Πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος έδειξε ότι οι ανάγκες των κτιρίων για κλιματισμό μέχρι το 2100 μπορεί να αυξηθούν έως και 4 φορές. Η Ελλάδα, είπε ο κ. Σανταμούρης, παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ενεργειακή κατανάλωση σε ομογενοποιημένα κλιματικά χαρακτηριστικά από όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη. Συνεπώς, τόνισε, υπάρχει σημαντικό δυναμικό εξοικονόμησης για όλους τους τύπους κτιρίων. Το γεγονός ότι αυξάνεται διαχρονικά η επιφάνεια που κατοικείται ανά άτομο στη χώρα μας έχει σημαντική συνέπεια στην ενεργειακή κατανάλωση ανά άτομο και συνολικά στην κατανάλωση των νοικοκυριών στη χώρα. Το 60% του συνόλου του κτιριακού αποθέματος έχει κατασκευασθεί πριν από το 1980, οπότε άρχισε να ισχύει ο κανονισμός θερμομόνωσης. Αυτά είναι τα κτίρια που παρουσιάζουν και τη μεγαλύτερη ενεργειακή κατανάλωση. Τα κτίρια που έχουν κατασκευασθεί πριν από το 1980 παρουσιάζουν κατά μέση τιμή 45% περισσότερη ενέργεια για θέρμανση από τα κτίρια που κατασκευάσθηκαν τα τελευταία 10 χρόνια. Μεγαλύτερη, επίσης, είναι η κατανάλωση για κλιματισμό. Το κόστος θέρμανσης ανά άτομο και μονάδα επιφάνειας είναι κατά 127% μεγαλύτερο στις χαμηλές εισοδηματικές τάξεις, σε σχέση με υψηλά εισοδήματα, ενώ είναι κατά 100% μεγαλύτερο στον κλιματισμό. Η έλλειψη εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας για τα κτίρια για σχεδόν 30 χρόνια δεν επέτρεψε την ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνολογιών στα κτίρια και εκτόξευσε την κατανάλωση ενέργειας, δημιουργώντας ασφυκτικές πιέσεις στους πολίτες. Για την ανάσχεση της κλιματικής μεταβολής και της θερμικής υποβάθμισης στον αστικό χώρο έχει σχεδιασθεί ένα πιλοτικό εθνικό πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων, με συγκεκριμένα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά. Οι απαιτούμενες επενδύσεις για την ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση των δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων εκτιμούνται σε περίπου 150 δισ. ευρώ. Για να μηδενισθεί η ενεργειακή κατανάλωση σε κτίρια θα απαιτηθούν άλλα 70 δισ. ευρώ ως το 2050.

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση καινοτόμων ενεργειακών τεχνολογιών.